Czym jest ergonomia?
Ergonomia to dyscyplina naukowa, w przypadku której w centrum uwagi znajduje się kwestia przystosowania stanowisk pracowniczych do psychofizycznych warunków człowieka. Między innymi chodzi tu o warunki:
- anatomiczne,
- fizjologiczne,
- psychiczne.
Zachowanie ergonomii w miejscu pracy jest bardzo ważne w życiu zawodowym, nie tylko dlatego, że pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa i higieny pracy, ale też przyczynia się do pracy bardziej wydajnej. Pracownik w takich warunkach popełnia mniej błędów.
Pamiętać należy przy tym, że zgodnie z art. 15 Kodeksu Pracy na barkach pracodawcy spoczywa zapewnienie pracownikom ochrony zdrowia oraz bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania obowiązków. Można zrealizować takie cele, uciekając się do zastosowania organizacji stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii.
Ergonomia wnętrza
Projektanci wnętrz, zwłaszcza biurowych, rozumieją, jak ważne jest zachowanie w nich zasad ergonomii. Ergonomia w biurze absolutnie musi zostać zachowana. W czym będzie się ona przejawiać? W tym, że wnętrza powinny być wygodne dla użytkowników. Dobrze by było, aby przestrzeń nie tylko w biurze czy w innym miejscu pracy, ale również w mieszkaniach i domach jednorodzinnych była bardziej użyteczna, co pozwala na stworzenie bezpieczniejszego środowiska dla pracy i życia wszystkich osób, jakie się w danym miejscu znajdują.
Ergonomia w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu, zarówno przy urządzaniu i wyposażaniu przestrzeni prywatnej, jak i stricte służbowej. Pierwszym krokiem przy urządzaniu ergonomicznego wnętrza jest upewnienie się, czy znajduje się w nim wystarczająco dużo miejsca dla spełnienia potrzeb jego przyszłych użytkowników. W domu mieszkalnym wnętrze ergonomiczne cechuje się tym, że można się w nim swobodnie poruszać. Powinno ono mieć wystarczająco dużo mebli, aby można w nich było przechowywać niezbędne przedmioty. W przeciwnym wypadku pojedyncze rzeczy będą zalegać na ławach i regałach, na podłodze i wkrótce zaczną przeszkadzać domownikom.
Podobnie jest w przypadku urządzania w sposób ergonomiczny przestrzeni biurowej. Należy w takim miejscu upewnić się, czy zmieści się cały sprzęt, a przy tym pracownicy będą mogli wygodnie i swobodnie wykonywać swoje obowiązki zawodowe.
Wnętrza ergonomiczne powinny mieć odpowiednią wielkość i być prawidłowe oświetlone, zarówno jeśli chodzi o doświetlenie ich światłem słonecznym, jak i zastosowanie źródeł sztucznego oświetlenia. Poza tym należy zadbać o ich odpowiednie rozplanowanie, z uwzględnieniem likwidacji barier do pokonywania przy codziennych czynnościach. Ergonomia we wnętrzach przejawia się też w zapewnieniu w pomieszczeniu właściwej temperatury i czystości powietrza. Na koniec trzeba przypomnieć o konieczności starannego dobrania mebli ergonomicznych, które także będą kluczem do komfortu osób przebywających w danym wnętrzu.
Ergonomiczne meble – czy mogą być także designerskie?
Ergonomiczne wnętrza sprzyjają spełnianiu potrzeb człowieka, a jakie cechy mają ergonomiczne meble? Wybierając wyposażenie domu czy siedziby firmowej trzeba zwrócić uwagę nie tylko na ich styl i względy estetyczne, ale i możliwość rozmieszczenia ich w docelowym pomieszczeniu w funkcjonalny sposób, by zapewniały maksymalną wygodę użytkowania.
Ergonomiczne meble mogą być meblami na wymiar, które są jednak droższe od mebli gotowych, które również można w wielu przypadkach dostosować do indywidualnych wymagań użytkownika oraz rozmiaru i przeznaczenia. Istotne jest, by wszystkie meble m.in. w kuchni były umiejscowione z zachowaniem tzw. ciągu roboczego, by w możliwie najwygodniejszy sposób można było przygotować jedzenie, zaserwować je domownikom, posprzątać ze stołu i pozmywać.
Czy ergonomia w projektowaniu wnętrz likwiduje możliwość zaprojektowania wnętrza jednocześnie estetycznego, designerskiego? Nic podobnego. Projektanci oferują już wiele mebli spełniających założenia ergonomii. Dla wygody korzystania np. z kanapy czy fotela, można kupić podnóżek w designerskim wydaniu, a we wnętrzach, w których jest zbyt mało oświetlenia naturalnego, zastosować ergonomiczne oświetlenie sztuczne.
Ergonomia w pracy biurowej
Najczęściej do ergonomii odwołują się osoby, które projektują wnętrza biurowe. W miejscu pracy ważne jest zapewnienie wszystkim osobom pracującym przed komputerem właściwego ergonomicznego oświetlenia. Powinno ono być dobrane i ustawione w taki sposób, by wzrok był możliwie jak najmniej przeciążony. Jeśli biurko znajduje się przy oknie, to monitor ustawiony na nim powinien znajdować się bokiem do źródła światła naturalnego. Ustawienie przodem lub tyłem spowoduje odbijanie się promieni słonecznych.
Jak designersko i ergonomicznie zorganizować stanowisko pracy?
Ergonomia w pracy biurowej oddziałuje na zaprojektowanie stanowiska pracy. Oprócz oświetlenia i ustawienia monitora, ważny jest przede wszystkim fotel biurowy. Ergonomiczne fotele powinny być wygodne dla użytkownika. Dla zachowania nowoczesnej stylistyki, warto wybierać przy tym lekkie fotele ergonomiczne biurowe na przykład wykonane ze skóry zawieszonej i naciągniętej pomiędzy dwoma metalowymi profilami. Baza fotela może być obrotowa, na kółkach, wykonana z eleganckiej chromowanej stali. Co istotne, taki fotel powinien mieć mechanizm regulacji wysokości siedziska, podłokietników oraz wychylenia oparcia. Najlepiej, aby miał również poduszkę wspierającą odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Dodatkowo ergonomiczne fotele są jeszcze wygodniejsze, jeśli zastosowano w nich takie elementy jak podnóżek biurowy. Dzięki temu można odciążyć nogi, które są narażone na różne dolegliwości podczas długotrwałego siedzenia w biurze.
Dobrze by było, aby osoba projektująca ergonomiczne biuro wykorzystała w nim wygodne dla przyszłych użytkowników meble, dobre oświetlenie oraz tak zaaranżowała przestrzeń, aby było w niej wystarczająco dużo miejsca, ale odległości pomiędzy poszczególnymi sprzętami, m.in. biurkiem, drukarką czy urządzeniem ksero czy regałami z dokumentami nie były zbyt duże.
